Nowe ścieżki do uwolnienia od bólu i poprawy sprawności – jak innowacje w reumatologii pomagają pacjentom

Nowe ścieżki do uwolnienia od bólu i poprawy sprawności – jak innowacje w reumatologii pomagają pacjentom

6 lipca, 2023 0 przez Redaktor

Szacunki pokazują, że nawet co czwarty Polak mierzy się z chorobą reumatyczną.[1] Na samo reumatoidalne zapalenie stawów cierpieć może nawet 400 tys. Polaków.[2] Choć choroby reumatyczne są kojarzone głównie z podeszłym wiekiem, to w dużej mierze dotyczą one także młodych. W przypadku wielu chorób reumatycznych kluczem okazuje się profilaktyka oraz wczesna diagnostyka i rozpoczęcie leczenia, a badania kliniczne są szansą na wprowadzenie nowych leków, które mogą sprostać oczekiwaniom tysięcy pacjentów.

Reumatyzm – problem w każdym wieku

Choroby reumatyczne często mają podłoże zapalne i obejmują zmiany w stawach, powodując ich obrzęki, ból, zmniejszenie ruchomości, a w skrajnych przypadkach nawet całkowitą dysfunkcję wymagającą wszczepienia endoprotezy. Do tej grupy chorób, obejmującej prawie 200 schorzeń, należą m.in. reumatoidalne zapalenie stawów (RZS), łuszczycowe zapalenie stawów, zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa, toczeń rumieniowaty układowy czy zespół Sjögrena. Niestety, wiele spośród nich wciąż pozostaje trudne do leczenia, a wiedza na ich temat w społeczeństwie jest ciągle niedostateczna.

Choroby reumatyczne są postrzegane jako choroby wieku podeszłego, dlatego z reguły o nich nie myślimy lub mamy wrażenie, że dotyczą zazwyczaj seniorów. Dlatego warto podkreślić, że często dotykają one również osób stosunkowo młodych – komentuje dr Ewa Górecka z Pratia MCM Kraków, specjalistka w zakresie reumatologii.- Jest tak w przypadku chociażby zesztywniającego zapalenia stawów kręgosłupa i tocznia rumieniowatego, gdzie szczyt zachorowań przypada między 20 a 45 rokiem życia. Przy reumatoidalnym zapaleniu stawów pierwsze objawy manifestują się często między 30 a 50 rokiem życia. Musimy rozwijać tę świadomość, bo im wcześniej zdiagnozujemy chorobę i rozpoczniemy leczenie, tym większe szanse na zminimalizowanie postępu choroby.

Objawy wywołane przez choroby reumatyczne są bardzo zróżnicowane i poza zajęciem stawów mogą powodować szereg poważnych komplikacji w innych narządach. Do najpoważniejszych z nich można zaliczyć m.in. uszkodzenia nerek, płuc czy serca, jak ma to miejsce np. w przypadku reumatoidalnego zapalenia stawów i tocznia rumieniowatego.

Gdy choruje jednostka, traci całe społeczeństwo

Choroby reumatyczne są wyzwaniem nie tylko dla samych pacjentów, ale często także dla ich bliskich. W przypadku przewlekłych chorób, jakimi są właśnie choroby reumatyczne, konieczne są regularne wizyty u lekarza specjalisty i rehabilitacja, dlatego w pomoc pacjentom często angażują się członkowie rodziny, poświęcając swój czas, energię i środki finansowe. Duże są także koszty społeczne, bo chorzy, w wyniku przewlekłego zmęczenia, bólu, niesprawności stawów czy innych dolegliwości, często rezygnują z dotychczasowego życia społecznego, zawodowego, a nierzadko i rodzinnego. Eksperci wyliczają, że na skutek ograniczonej aktywności zawodowej pacjentów z samym tylko toczniem rumieniowatym układowym i innymi układowymi chorobami tkanki łącznej wartość utraconego PKB osiągnęła w 2020 roku nawet 94 mln zł.[3]

Reumatologia na nowo?

Do dyspozycji chorych jest dziś wiele leków, które wspierają proces terapeutyczny, a nawet hamują postępy choroby. Mimo tego, wciąż u wielu pacjentów nie udaje się uzyskać poprawy stosując aktualnie dostępne metody leczenia lub też stosowane leki i terapie powodują u nich zbyt wiele uciążliwych skutków ubocznych. Dlatego nieustannie trwają badania kliniczne nad lekami nowych generacji, których zadaniem będzie efektywniejsze hamowanie postępu choroby i poprawa jakości życia pacjentów przez opracowanie dla nowych, jeszcze skuteczniejszych i bezpieczniejszych terapii.

W ostatnich latach widzimy zdecydowany postęp w farmakoterapii chorób reumatycznych, dzięki któremu chorzy otrzymują nową, często kolejną szansę na potencjalnie skuteczniejsze leczenie. Warto wspomnieć tu chociażby o nowych grupach leków, takich jak inhibitory kinaz janusowych, które są nowatorską opcją terapeutyczną w leczeniu reumatoidalnego zapalenia stawów, łuszczycowego zapalenia stawów czy zesztywniającego zapalenia stawów kręgosłupa – opowiada dr Ewa Górecka. – To tylko jedna grupa nowych leków wprowadzonych do leczenia w ostatnim czasie. Badania kliniczne są szczególnie ważne w obszarze reumatologii, bo tysiące pacjentów na całym świecie czeka na nowe leki, których jeszcze nie ma, a które niewątpliwie wesprą w przyszłości ich zmagania z tymi przewlekłymi chorobami. Postęp w leczeniu chorób reumatycznych jaki się dokonał na świecie w ostatnich dwóch dekadach był możliwy właśnie dzięki konsekwentnemu prowadzeniu badań klinicznych i wprowadzeniu do leczenia tych innowacyjnych substancji, które osiągnęły najlepsze wyniki w zahamowaniu aktywności chorób i poprawie jakości życia naszych pacjentów.

Ostatnie dekady, dzięki rozwojowi inżynierii genetycznej i biotechnologii, a także dzięki zharmonizowaniu badań eksperymentalnych z badaniami klinicznymi prowadzonymi z udziałem pacjentów przez firmy farmaceutyczne na całym świecie, przyczyniły się do wprowadzenia nowych grup leków przeciwreumatycznych, np. biologicznych czy wspomnianych już inhibitorów kinaz janusowych, które zdecydowanie rozszerzyły możliwości leczenia chorych. Między innymi, dzięki odkryciom najważniejszych białek biorących udział w przewlekłych procesach zapalnych, stało się możliwe stworzenie odpowiednich przeciwciał skierowanych przeciwko nim, które w efekcie hamują kaskadę zapalną, w niektórych przypadkach bardzo skutecznie. Dzięki temu leczenie chorób reumatycznych, chociaż wciąż jest wyzwaniem staje się coraz bardziej skuteczne.

Konsultacje reumatologiczne w Krakowie

18 lipca w Centrum Medycznym Pratia MCM Kraków przy ul. Pana Tadeusza 2, będzie można wziąć udział w bezpłatnych konsultacjach reumatologicznych, prowadzonych przez dr Ewę Górecką i innych specjalistów placówki w dziedzinie reumatologii. Konsultacje będą dotyczyły innowacyjnych możliwości terapeutycznych dla dorosłych pacjentów z następującymi schorzeniami: reumatoidalnym zapaleniem stawów (RZS), łuszczycowym zapaleniem stawów, toczniem rumieniowatym układowym czy zespołem Sjögrena. Centrum zaprasza osoby z potwierdzoną diagnozą, będące w trakcie leczenia.

Link do zgłoszeń: https://www.pratia.pl/s/dzien-z-reumatologiem-krakow

Numer telefonu: +48 32 746 25 00

Liczba miejsc ograniczona.


[1] Perspektywa Pacjentów na Stan Opieki Reumatologicznej w Polsce, Warszawa 2017, 3 Majmy Się Razem Ogólnopolskie Stowarzyszenie Młodych Z Zapalnymi Chorobami Tkanki Łącznej

[2] Diagnostyka i ocena aktywności reumatoidalnego zapalenia stawów, Agnieszka Jura-Półtorak, Krystyna Olczyk, Śląski Uniwersytet Medyczny w Katowicach, 2012-01-16

[3] Raport Toczeń Rumieniowaty Układowy w Polsce, Warszawa 2023, Polskie Towarzystwo Reumatologiczne

Zdrowie w Polsce

Wartość eksportu polskich wyrobów medycznych rośnie w tempie dwucyfrowym i ta dynamika powinna się utrzymać w kolejnych latach. Nasze krajowe produkty stają się coraz bardziej konkurencyjne nie tylko w Europie, ale także na rynkach amerykańskich i azjatyckich. Coraz więcej polskich firm jest zainteresowanych ekspansją na rynki zagraniczne, poszerzając tym samym portfolio dostępnych na polskim rynku wyrobów.

Rynek polskich producentów wyrobów medycznych składa się głównie z małych i średnich firm, które są elastyczne i szybko przystosowują się do zmieniających się potrzeb rynku czy też wymagań i oczekiwań pacjentów. Nie należy jednak zapominać, że mamy też firmy z globalnym doświadczeniem, które osiągnęły już ogromne sukcesy międzynarodowe i od lat eksportują swoje produkty do ponad 90 krajów na całym świecie.

W czołówce polskich produktów eksportowych znajdują się m.in.: meble medyczne, narzędzia chirurgiczne, implanty ortopedyczne, urządzenia ortopedyczne, aparatura elektrodiagnostyczna, sterylizatory medyczne, specjalistyczne opatrunki czy przyrządy i urządzenia okulistyczne.

Polska należy do grona czołowych producentów środków chłonnych w Europie Środkowo-Wschodniej i jest jednym z największych w Europie. do zalet polskich produktów medycznych można zaliczyć wysoką jakość w połączeniu z przystępną ceną, niezawodność, kompatybilność z wyrobami innych producentów oraz elastyczność w podejściu do wymagań klienta.

W dobie pandemii, z oczywistych względów, na największy rozwój mogą liczyć wszelkie rozwiązania z zakresu telemedycyny, umożliwiające leczenie i diagnostykę pacjenta na odległość. Z drugiej strony, pandemia wciąż pokazuje, że firmy reprezentujące sektor wyrobów medycznych muszą na bieżąco reagować na nowe ograniczenia i potrzeby rynku, a także odznaczać się innowacyjnym podejściem. A to znaczy, że trendy na rynku wyrobów medycznych mogą się zmieniać w zależności od sytuacji.

Wpływ koronawirusa na medycynę nie skończy się razem z pandemią. W kolejnych latach branża medyczna koncentrować się będzie na takich trendach, jak starzenie się społeczeństw, aplikacje zdrowotne i fitnessowe, telemedycyna czy wirtualna diagnostyka. Produkty i technologie nielekowe z tych właśnie obszarów znajdą się wysoko na liście wydatków Polaków. W efekcie można spodziewać się wzrostu prywatnych nakładów na ochronę zdrowia, w tym na wyroby medyczne.

Wydatki na zdrowie stanowią ok. 5% całkowitych wydatków gospodarstw domowych i utrzymują się na podobnym poziomie od kilku lat. Największa część wydatków na zdrowie jest przeznaczana na zakup leków – zarówno tych dostępnych na receptę, jak też OTC, czyli produktów wydawanych bez recepty.

Negatywny wpływ każdej kolejnej fali pandemii koronawirusa na społeczeństwo i gospodarkę jest i będzie coraz większy. W związku z tym wydatki Polaków na usługi i produkty niezwiązane bezpośrednio z COVID-19, również te dokonywane w sektorze opieki zdrowotnej, będą stale rosły.

Dynamika cen może się różnić w zależności od konkretnej grupy produktów, ale powszechny wzrost cen surowców, produktów i usług wskazywałby na podobny trend w branży wyrobów medycznych.

Wyroby medyczne to szeroka, różnorodna i niezwykle innowacyjna kategoria produktów, obejmująca 500 000 wyrobów, takich jak przedmioty ortopedyczne i rehabilitacyjne, opatrunki specjalistyczne, implanty, szwy, jak również specjalistyczny sprzęt diagnostyczny.

Telemedycyna z jednej strony jest wyzwaniem dla branży medycznej, ponieważ wymaga inwestycji w nowoczesne oprogramowanie i narzędzia, zmiany organizacji pracy, szkoleń pracowników itd. Z drugiej strony stanowi ogromną szansę na zwiększenie dostępności usług medycznych, zmniejszenie kosztów obsługi pacjenta i przyciągnięcie nowej grupy docelowej — cyfrowych pacjentów. 

Teleporady w polskim wydaniu przypominają obecnie bardziej próbę skopiowania tradycyjnej wizyty w gabinecie lekarskim, niż faktyczny przełom w cyfryzacji służby zdrowia. Niemniej już w takiej formie cieszą się one dużym zainteresowaniem ze strony pacjentów. W 2021 roku 62% Polaków, zamiast udać się do przychodni wybrało konsultację lekarską przez telefon. 

Docelowo telemedycyna (Digital Health) powinna oferować nowe formy opieki medycznej będące efektem synergii medycyny, technologii i telekomunikacji. Mowa nie tylko o telekonsultacjach lekarskich, ale również zdalnym monitoringu zdrowia, diagnostyce, rehabilitacji, a nawet zabiegach chirurgicznych. Technologie wspierające rozwój telemedycyny to m.in.:

  • Oprogramowanie specjalistyczne usprawniające komunikację na linii pacjent — lekarz,  prowadzące rejestr konsultacji,  systemy wspomagające diagnostykę radiologiczną i obrazową, analizujące dane historyczne i ułatwiające stawianie diagnozy, systemy do przetwarzania i wymiany informacji pomiędzy oddziałami i placówkami partnerskim, rejestry EDM i wiele innych. 
  • Aplikacje dla pacjentów jak portale internetowe z indywidualnymi kontami pacjentów umożliwiające umawianie wizyt, przedłużanie recept, planowanie badań, zarządzanie kalendarzem szczepień itp., aplikacje monitorujące stan zdrowia osób przewlekle chorych (np. cukrzyków), służące do przechowywania dokumentacji medycznej, wyboru ubezpieczenia medycznego, czy zakupu leków i realizacji recept itp.
  • Urządzenia typu Smart Health - zarówno profesjonalne rejestratory medyczne (jak holtery EKG czy zdalne KTG), które pozwalają zmniejszyć ilość hospitalizacji, jak i prostsza elektronika monitorująca stan zdrowia o charakterze profilaktycznym i mająca na celu zwiększenie zaangażowania pacjentów.

Rynek telemedycyny ma ogromny potencjał. Aby go w pełni wykorzystać, niezbędne jest wdrożenie nowych technologii oraz zadbanie o ich integrację z użytkownikami (pacjentami i lekarzami). Wymaga to od firm spojrzenia na pacjenta w sposób holistyczny i zmapowania jego całej podróży przez system ochrony zdrowia, począwszy od momentu, w którym zaczyna poszukiwać informacji w Internecie, poprzez spotkanie z lekarzem i diagnostykę, aż po realizację recepty w aptece i konsultacje kontrolne. 

Przyszłość nowych technologii w medycynie rysuje się w jasnych barwach – co do tego nie można mieć nawet cienia wątpliwości. Całodobowa dostępność czy nieustanny wzrost popularności akcesoriów do monitorowania funkcji organizmu (takich jak pulsometry, krokomierze) otwierają przed telemedycyną gigantyczne możliwości. Co więcej, pojawia się coraz więcej firm i startupów produkujących urządzenia, które ułatwiają zapewnienie lepszej opieki medycznej przez Internet.

Już dziś, spełniając zapotrzebowanie w zakresie telemedycyny, rośnie rynek produktów umożliwiających zdalne monitorowanie stanu zdrowia. Według szacunków ekspertów, wartość tego rynku do końca 2027 roku na całym świecie ma wynieść 43 miliardy dolarów. Jego rozwój jest zgodny z najnowszymi trendami, które mają optymalizować działalność placówek medycznych poprzez zapewnienie pacjentom w jak najszerszym zakresie opieki w miejscu zamieszkania oraz interweniowanie tylko w koniecznych sytuacjach. Przewiduje się również, że cały globalny rynek opieki zdrowotnej online będzie rosnąć w tempie 14,5% rok do roku, co oznacza że w 2027 roku może on osiągnąć wartość 230,6 miliarda USD.

Ciekawostka tygodnia:

Work-life balance (bilans między pracą a życiem prywatnym) to koncepcja, która odnosi się do równoważenia czasu i wysiłku poświęconego pracy zawodowej z czasem przeznaczonym na życie osobiste, rodzinną i rekreację. To dążenie do harmonijnego pogodzenia wymagań związanych z pracą z potrzebami związanymi z życiem prywatnym. Osiągnięcie odpowiedniego work-life balance jest kluczowe dla zachowania zdrowia psychicznego, fizycznego i społecznego.

Elementy składające się na work-life balance obejmują:

  1. Praca zawodowa: Wymagań związanych z pracą, takich jak czas przebywania w miejscu pracy, obowiązki zawodowe i poziom zaangażowania w pracę.
  2. Życie prywatne: Obejmuje to czas spędzany z rodziną, przyjaciółmi, wypoczynek, hobby i inne czynności związane z życiem poza sferą zawodową.

Zachowanie równowagi między pracą a życiem prywatnym jest istotne dla utrzymania dobrej jakości życia. Osoby, które skupiają się wyłącznie na pracy, mogą doświadczać wypalenia zawodowego, problemów zdrowotnych i trudności w relacjach rodzinnych. Z drugiej strony, ignorowanie obowiązków zawodowych może prowadzić do problemów finansowych i zawodowych.

Istnieje wiele strategii i praktyk, które mogą pomóc w osiągnięciu lepszego work-life balance, takie jak ustalanie klarownych granic między pracą a życiem prywatnym, planowanie czasu wolnego, umiejętne zarządzanie czasem, delegowanie zadań oraz rozwijanie zdolności radzenia sobie ze stresem i presją zawodową. Równowaga ta może być zmienna i zależy od indywidualnych preferencji, celów życiowych oraz zmieniających się okoliczności zawodowych i osobistych.